بررسی اختلاف قرائات جزء سی ام قرآن مجید و تأثیر آن بر درک مخاطب

پایان نامه
چکیده

به دلایلی از قبیل تنوع لهجه های عربی، عاری بودن خط نوشتاری قرآن در صدر اسلام از نقطه و اعراب و اجتهادات شخصی برخی از قراء، اختلافاتی در کیفیت قرائت برخی از الفاظ قرآن پدید آمد که جهت محدود کردن تعداد قرائات، علمای علم قرائت، با تعیین شرایطی از قبیل نقل به تواتر، موافق بودن با قواعد زبان عربی و رسم الخط مصحف عثمانی، قرائات را به انواع متواتر، مشهور، آحاد، شاذ و موضوع تقسیم بندی کردند. از میان این انواع، علما فقط خواندن قرآن طبق قرائات متواتر و مشهور را جایز دانسته اند. موضوع مورد بحث این رساله، تأثیر اختلاف قرائات بر معنی و مفهوم آیات و درک مخاطب یا خواننده ی قرآن است. برای پرداختن به این موضوع، پس از مروری بر تاریخچه ی قرآن و قرائات و معرفی قاریان چهارده گانه، به بررسی موردی اختلاف قرائات ده گانه در جزء سی ام با معیار قرار دادن قرائت عاصم به روایت حفص، و تقسیم بندی آن ها بر اساس مباحث زبان شناسی ، اقدام و معنی الفاظی که دارای اختلاف قرائت هستند با استناد به لغت عرب، تفاسیر قرآن و کتب قرائت، مورد بررسی قرار گرفته است. از میان حدود سیصد و نود مورد اختلاف در فرش الحروف و اصول که قاریان در جزء سی ام باهم دارند، ??? مورد در آواشناسی و واج شناسی،?? مورد در ساختواژه و ?? مورد در مبحث نحو قابل بحث و بررسی است. در پایان نگارنده به این نتیجه رسید که اختلافات آوایی تأثیری بر معنی ندارند. در مواردی اختلافات ساختواژه ای و نحوی- از قبیل اختلاف در اسم فاعل و صفت مشبهه، ثلاثی مجرد و مزید، فاعل مفرد و جمع، صیغه غایب و مخاطب و معلوم و مجهول- بر معنی الفاظ و برخی آیات تأثیرگذار بوده است. اما این اختلافات، از جنس تنوع است نه از نوع تناقض و تضاد؛ و در واقع تأثیر زیادی بر معنی و مفهوم کلی آیات که منجر به اختلاف در عقیده یا تناقض در برداشت احکام فقهی گردد، نداشته است.

منابع مشابه

زیبایی شناسی در جزء سی ام قرآن کریم

استعاره تشبیهی است که یکی از ارکان آن حذف شده است و ذهن را از چیزی به چیزی شگفت انتقال می دهد. این تحقیق که با روش کتابخانه ای و از راه تبیین بلاغت استعاره در صدد شناخت مفاهیم آیات به کمک این آرایۀ بیانی است نشان می دهد که هشت نوع استعاره در جزء سی ام قرآن کریم به کار رفته است که عبارتند از: مصرحه، مکنیه، مرشحه، تمثیلیه، اصلیه، عنادیه و تخییلیه. همچنین از میان انواع استعارۀ، استعاره های مصرحه و...

متن کامل

زیبایی شناسی در جزء سی ام قرآن کریم

استعاره تشبیهی است که یکی از ارکان آن حذف شده است و ذهن را از چیزی به چیزی شگفت انتقال می دهد. این تحقیق که با روش کتابخانه ای و از راه تبیین بلاغت استعاره در صدد شناخت مفاهیم آیات به کمک این آرایۀ بیانی است نشان می دهد که هشت نوع استعاره در جزء سی ام قرآن کریم به کار رفته است که عبارتند از: مصرحه، مکنیه، مرشحه، تمثیلیه، اصلیه، عنادیه و تخییلیه. همچنین از میان انواع استعارۀ، استعاره های مصرحه و...

متن کامل

تعارض اختلاف قرائات و عدم تحریف قرآن

قرآن معجزه جاودان و جهانی پیامبر اسلام(ص) است که خود تأکید دارد هرگز گرد تحریف دامن پاک آن را نخواهد آلود. با مشاهده قرائت‌های مختلفی که از آیات آن وجود دارد، این پرسش رخ می‌نماید که آیا وجود قرائت‌های گوناگون به معنای ورود تحریف در قرآن نیست. مبحث قرائات و نیز عدم تحریف قرآن از مباحث مهم و کلیدی علوم قرآنی است، تا جائی که دانش‌پژوهان در طول اعصار مختلف درباره هر یک مستقلاً کتاب‌هایی نگ...

متن کامل

زیبایی شناسی در جزء سی ام قرآن کریم

استعاره تشبیهی است که یکی از ارکان آن حذف شده است و ذهن را از چیزی به چیزی شگفت انتقال می دهد. این تحقیق که با روش کتابخانه ای و از راه تبیین بلاغت استعاره در صدد شناخت مفاهیم آیات به کمک این آرایۀ بیانی است نشان می دهد که هشت نوع استعاره در جزء سی ام قرآن کریم به کار رفته است که عبارتند از: مصرحه، مکنیه، مرشحه، تمثیلیه، اصلیه، عنادیه و تخییلیه. همچنین از میان انواع استعارۀ، استعاره های مصرحه و...

متن کامل

ساخت های همپایه در جزء سی ام قرآن کریم

دوفصلنامه ی پژوهش های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال دوم، شماره ی اول، پیاپی سوم، بهار و تابستان 1394 هـ. ش/2015م صفحات 65- 91 ساخت های همپایه در جزء سی ام قرآن کریم مرتضی قائمی[1] فائزه صاعدانور[2] چکیده برای انتقال پیام های آسمانی، امکانات زبانی به زیباترین شکل ممکن در قرآن کریم به کار رفته است. یکی از ویژگی های سبکی جزء سی ام قرآن کریم، استفاده گسترده از ساخت های همپایه است. همپایگی در ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023